stan ziemiański

( położenie) state; ( kondycja) nom pl; -ny condition; ( część państwa) nom pl; -ny state

* * *

1. ( sytuacja) state; (= kondycja) condition; stan cywilny marital status; stan konta fin. balance of account; stan nieważkości fiz. state of weightlessness; stan podgorączkowy med. subfebrile body temperature; stan rzeczy state of affairs; stan skupienia chem., fiz. state of matter, phase; zmiana stanu skupienia chem., fiz. phase transition; stan wody meteor. water level; stan wojenny prawn. martial law; stan wyjątkowy prawn. state of emergency; w ciężkim stanie in critical condition; w dobrym/złym stanie ( zdrowia) in good/poor condition; w stanie surowym ( o domu) in the rough; urząd stanu cywilnego registry office; być w stanie (coś zrobić) be able (to do sth), be capable (of doing sth); niestety, nie będę w stanie ci pomóc unfortunately, I won't be able to help you; być stanu wolnego be single; być w stanie wskazującym na spożycie pot. be under the influence; być w poważnym l. odmiennym stanie ( o kobiecie) be expecting, be in the family way; przejść w stan spoczynku retire from active service l. duty; generał w stanie spoczynku retired general; mieć coś na stanie pot. have sth in stock; postawić kogoś w stan oskarżenia (pod zarzutem morderstwa) prawn. indict sb (on murder charges); żyć ponad stan live beyond one's means.

2. ( nastrój) state; stan ducha frame of mind; stan lękowy psych. anxiety state; być w stanie apatii/podniecenia/depresji be apathetic/excited/depressed.

3. (= talia) waist.

4. ( część sukni) bodice.

5. kraj, prowincja state; stan Oregon the state of Oregon; Stany Zjednoczone (Ameryki) the United States (of America), pot. the US; mieszkać w Stanach pot. live in the States, live in the US.

6. (= warstwa społeczna) estate, estate of the realm; class; stan średni middle class; stan ziemiański gentry; trzeci stan hist. third estate.

7. lit. (= zawód) occupation; stan nauczycielski/wojskowy teaching/military profession.

8. polit. state; mąż stanu statesman; podsekretarz stanu undersecretary of State; racja stanu raison d'état, reasons of State; sekretarz stanu secretary of State; więzień stanu political prisoner; zamach stanu coup d'état, coup; zdrada stanu high treason.

- granica stanu the state border

- Stany Zjednoczone Ameryki Północnej the United States of America

- stan chłopski the peasantry

- stan ziemiański the gentry

- stan średni (mieszczaństwo) the middle class

- stan trzeci the third estate

- stan duchowny the clergy

- stan rycerski the knightly order

- człowiek niskiego/wysokiego stanu a person of low/high rank

- żyć ponad stan to live beyond one’s means

- stan nauczycielski/urzędniczy/wojskowy the teaching/administrative/military profession

- mąż stanu a statesman

- sekretarz stanu a secretary of state

- racja stanu raison d’état

- tajemnica stanu a state secret

- trybunał stanu the State Tribunal

- zamach stanu a coup d’état

- zdrada stanu high treason

- □ Stany Generalne Hist. Estates General, States General